چارلي چاپلين

كمدين انگليسي (1889 - 1977)

ويرايش : مريم فودازي

114 سال پيش، در روز 16 آوريل 1889 ميلادي (27 فروردين)، «سرچارلز اسپنسر چاپلين» معروف به چارلي چاپلين، نابغه عالم سينما در شهر لندن به دنيا آمد. چارلي در سن 5 سالگي، در صحنه تئاتر ظاهر شد و به سرعت شهرت يافت. وي در سال 1925 ميلادي، فيلم «لايم لايت» را کارگرداني کرد و پس از آن، به جهانگردي پرداخت. فيلم هاي چاپلين آميزه اي از هزل، اندوه، انتقادات جسورانه و عشق به انسانيت است که مشهورترين آنها جويندگان طلا، زندگي سگي و ديکتاتور بزرگ هستند.

بسیاري چارلي چاپلين را تنها يك كمدين موفق مي دانند، حال آنكه او در زمينه موسيقي نيز استعداد فراواني از خود نشان داده است. ساخت موسيقي فيلم، كار عادي وي بود و در مجموع، توانست موسيقي 23 فيلم را به پايان برساند. وي توانايي زيادي در ساخت موسيقي داشت و موسيقي فيلم «لايم لايت» ساخته چالين، در سال 1972 برنده جايزه اسكار شد.

چارلي اسپنسر چاپلين مهمترين و تاثيرگذارترين شاگرد «مك سنت» و فرزند يك نمايشگر تالارهاي محلي موسيقي، كودكي خود را در صحنه هاي سرگرم كننده تفريحي گذرانده بود. تصوير او از جهان، همچون «چارلز ديكنز» و «د.و.گريفيث»، با هر گونه فقر و تنگدستي دوران خردسالي و جواني رنگ آميزي شده بود و در طول عمرش، همدردي عميق خود را نسبت به تنگدستان نشان داد.

در 1913، هنگامي كه با دستمزد صد و پنجاه دلار در هفته، در كمپاني «كي استون» استخدام شد، يك بازيگر سيار نمايش هاي «وودويل» امريكايي بود. در نخستين فيلمي كه به نام «در تلاش براي معاش» (1914) براي مك سنت بازي كرد، نقش يك شيك پوش تيپيك انگليسي به او داده شد، اما با فيلم دومش، «مخمصه غريب مبيل» (1914)، كاركتر و شكل ظاهري يك ولگرد كوچولو را معرفي كرد؛ كاركتري كه چاپلين را شهره آفاق ساخت و او را به يك نماد جهاني در عرصه سينما تبديل كرد.

صحنه اي از فيلم «جويندگان طلا» ساخته چاپلين، تا ژوئن 1917 اعتبار زيادي كسب كرد. از اين رو، قرارداد يك ميليون دلاري از سوي «فرست نشنال» به او پيشنهاد شد تا هشت فيلم به طور دلخواه براي اين كمپاني بسازد. اين معامله به او امكان داد تا براي خود استوديويي بنا كند و تمام فيلم هايش را تا سال 1952 در آنجا بسازد (اين سالي بود كه چاپلين آمريكا را ترك كرد).

موفق ترين اقدام چارلي در فرست نشنال، كارگرداني اولين فيلم بلند او ( پسر بچه 1921) بود. اين فيلم، كمدي بوده و ماجراي فرد بيكاري است كه به پسر بچه اي از محله فقير نشين دل مي بندد ( نقش پسر بچه را جكي كوگان اجرا كرد كه پنج سال بيشتر نداشت و او را به شهرت جهاني رساند). فيلم پسر بچه، غوغاي زيادي در جهان به پا كرد و بيش از 2.5 ميليون دلار نصيب تهيه كنندگان آن شد.

جويندگان طلا، شاخص ترين اثر چارلي چاپلين بود كه هنوز هم مانند سال 1925 مورد علاقه مردم است. چاپلين شخصاً آن را بر ديگر فيلم هايش ترجيح مي داد. در فيلم بعدي خود به نام سيرك (1928)، آن ولگرد كوچولو به فكر دلقك شدن مي افتد.

فيلمي صامت با ساختاري زيبا كه در جريان ناطق شدن سينما ساخته شد و در 1929، جايزه اسكار بهترين فيلمنامه، بازيگري، كارگرداني و بهترين فيلم (تهيه كنندگي) را به خود اختصاص داد. چاپلين در جريان ساخت اين فيلم، درگير دادگاه طلاق از همسر دومش بود و از جانب اخلال گرايان مذهبي متهم به اهانت شده بود؛ چنان كه مي خواست خودكشي كند.

جوايز چارلي

چاپلين در طول دوران فعاليتش دوبار موفق به كسب جايزه اسكار شد. او اولين جايزه اسكار خود را در شانزدهم مي 1926 دريافت كرد. پس از آن و با ساخت فيلم «سيرك» در اسكار بعدي نامزد كسب عنوان بهترين بازيگر مرد و همچنين بهترين فيلم‌ساز كمدي شد، ولي در نهايت اين جوايز به افرادي ديگر تعلق يافت. با اين وجود، او جايزه «همه فن حريف بودن» را از دبيرخانه جشنواره دريافت كرد. فيلم ديگري كه چاپلين در همان سال ساخت و به خاطر آن، از جشنواره‌هاي گوناگون جايزه گرفت، «خواننده جاز» نام داشت. چاپلين در سال 1972 و چهل و چهار سال پس از دريافت اسكار اول، دومين اسكار خود را هم دريافت كرد. البته او در اين زمان در تبعيد بود و به خاطر دريافت جايزه‌اش اجازه پيدا كرد به شهر محل دبيرخانه جشنواره سفر كند.

آخرين فيلم‌هاي او با نام «شاهي در نيويورك»، «سوفيالورن» و «مارلون براندو» در اواخر دهد پنجاه ساخته شدند و او در اين فيلم‌ها به عنوان نويسنده و كارگردان و بازيگر به هنرمندي پرداخت.

آثار چاپلین

Charlot A Hotel (Berlin), ۱۹۱۴

Charlies Recreation, ۱۹۱۴

Charlotte Est Trop Galant, ۱۹۱۴

Making A Living, ۱۹۱۴

A Film Johnie, ۱۹۱۴

Between Showers, ۱۹۱۴

Cruel, Cruel Love, ۱۹۱۴

Twenty Minutes of Love, ۱۹۱۴

A Busy Day, ۱۹۱۴

The Fatal Mallet, ۱۹۱۴

The Good For Nothing, ۱۹۱۴

The Knockout, ۱۹۱۴

Mabel’s Married Life, ۱۹۱۴

Laffing Gas*Laughning Gas, ۱۹۱۴

Recreation, ۱۹۱۴

The Face on the Ballroom Floor, ۱۹۱۴

The Masquerader, ۱۹۱۴

His Prethistorical Past, ۱۹۱۴

Getting Aquainted, ۱۹۱۴

Tillie’s Punctured Romance, ۱۹۱۴

His Trysting Place, ۱۹۱۴

His Musical Career, ۱۹۱۴

Gentlemen of Nerve, ۱۹۱۴

Those Love Pangs, ۱۹۱۴

His New Profession, ۱۹۱۴

The Property Man, ۱۹۱۴

Mabel’s Busy Day, ۱۹۱۴

Caught in a Rain, ۱۹۱۴

Mabel at the Wheel, ۱۹۱۴

The Star Boarder, ۱۹۱۴

His Favorite Pastime, ۱۹۱۴

Tango Tangles, ۱۹۱۴

Mabel’s Strange Predicament, ۱۹۱۴

Kid Auto Races At Venice, ۱۹۱۴

The Rounders, ۱۹۱۴

Caught in a Cabaret, ۱۹۱۴

The Rival Masher, ۱۹۱۴

Musical Tramp, ۱۹۱۴

Dough and Dynamite, ۱۹۱۴

A Fair Exchange, ۱۹۱۴

The New Janitor, ۱۹۱۴

His New Job, ۱۹۱۵

A Night Out, ۱۹۱۵

The Champion, ۱۹۱۵

His Regeneration, ۱۹۱۵

A Jitney Elopenment, ۱۹۱۵

The Tramp, ۱۹۱۵

In The Park, ۱۹۱۵

By the Sea, ۱۹۱۵

Work, ۱۹۱۵

A Woman, ۱۹۱۵

The Bank, ۱۹۱۵

Shangaied, ۱۹۱۵

A Night In The Show, ۱۹۱۵

A Burlesque On Carmen, ۱۹۱۵

Behind the Screen, ۱۹۱۶

The Fireman, ۱۹۱۶

The Vagabond, ۱۹۱۶

One A.M. , ۱۹۱۶

The Count, ۱۹۱۶

The Pawnshop, ۱۹۱۶

The Floorwalker, ۱۹۱۶

The Police, ۱۹۱۶

The Rink, ۱۹۱۶

Easy Street, ۱۹۱۷

The Cure, ۱۹۱۷

The Immigrant, ۱۹۱۷

The Adventurer, ۱۹۱۷

Triple Trouble, ۱۹۱۸

Shoulder Arms, ۱۹۱۸

A Dog’s Life, ۱۹۱۸

The Bond, ۱۹۱۸

A Day’s Pleasure, ۱۹۱۹

The Professor, ۱۹۱۹

Sunnyside, ۱۹۱۹

The Iddle Class, ۱۹۲۱

The Kid, ۱۹۲۱

Pay Day, ۱۹۲۲

Nice and Friendly, ۱۹۲۲

Woman of Paris, ۱۹۲۳

The Pilgrim, ۱۹۲۳

The Gold Rush, ۱۹۲۵. /۱۹۴۲

Camille, ۱۹۲۶

The Circus, ۱۹۲۸

Modern Times, ۱۹۳۶

City Lights, ۱۹۳۶

The Great Dictator, ۱۹۴۰

Monsuier Verdoux, ۱۹۴۷.

Limelight, ۱۹۵۲

A King in New York, ۱۹۵۷

Countess from Hong Kong, ۱۹۶۷